Δευτέρα 14 Απριλίου 2008

Αγαπημένα μου ΖΩΑ διδαχθείτε το ΤΙΠΟΤΑ!

Δεν έχω ιδέα πόσοι θυμούνται αυτή την ταινία και πόσοι αφού την είδαν μπήκαν στον κόπο να σκεφτούν τι σήμαιναν στα αλήθεια όσα είδαν, όμως είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα κινηματογραφικών ταινιών που την ιστορία τους μπορούμε να την παραλληλίσουμε με πτυχές της πραγματικότητας που ζούμε. H ταινία “The Dead Poets' Society” παρουσιάζει τον τρόπο που μια ολόκληρη τάξη ενός συντηρητικού σχολείου της Αμερικής ανακάλυψε ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης και αποφάσισε επιτέλους να νιώσει, να σκεφτεί, να αναπνεύσει, να ζήσει, χάρη στα ερεθίσματα που δέχθηκε από έναν καινούργιο καθηγητή στο σχολείο, ο οποίος θα αναλάμβανε να τους διδάξει πως η ποίηση και κάθε τι που έχει σχέση με τον αέρα που αναπνέουμε, τις σκέψεις που κάνουμε και τα συναισθήματα που νιώθουμε δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί, και πως οι άνθρωποι δεν είναι μαύρα τυπωμένα γράμματα σε λευκά κομμάτια από χαρτί. Κάτι μου λέει μέσα μου πως το ελληνικό σχολείο δεν έχει πολύ μεγάλες διαφορές από εκείνο το σχολείο που απεικονίζει μια πλευρά της συντηρητικής Αμερικής.
Ας κάνω λοιπόν μια ανάδρομη στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν μου, που δυστυχώς είμαι σίγουρη πως έχει ελάχιστες διαφορές από το παρελθόν των υπολοίπων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η ομοιογένεια στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι ένα από τα βασικά γνωρίσματα της ελληνικής εκπαίδευσης. Ας θυμηθούμε λοιπόν για λίγο μια τυπική μέρα της ζωής μας όσο ήμασταν μαθητές. Τι κάναμε τότε λοιπόν; Αποστηθίζαμε χίλια δυο πράγματα που με τον τρόπο που διδάσκονταν δεν είχαν καμιά σχέση με τα προσωπικά μας ενδιαφέροντα, μόνο και μόνο για να εξασφαλίσουμε πως το κομμάτι χαρτί που θα είχε γραμμένο επάνω του το όνομα μας, ο έλεγχος δηλαδή, θα μας κολάκευε με τους αριθμούς που υποτίθεται πως ήταν ενδεικτικοί των επιδόσεων μας. Αριθμοί πάνω στο χαρτί βέβαια δεν ήταν μόνο οι επιδόσεις μας, αλλά και εμείς οι ίδιοι πολλές φορές δεν ήμασταν τίποτα άλλο παρά μόνο αριθμοί στους καταλόγους των μαθητών του σχολείου. Πολλοί λένε πως το ελληνικό σχολείο δίνει απλώς στείρες γνώσεις και πως δεν προσφέρει ουσιαστική πνευματική καλλιέργεια. Διαφωνώ, το ελληνικό σχολείο δεν είναι σε θέση να παρέχει ούτε στείρες γνώσεις, δεν είναι σε θέση να προσφέρει ούτε αυτό! Πώς άλλωστε μπορείς να παρέχεις γνώσεις σε κάποιον που τον θεωρείς αριθμό; Τι; Καλλιέργεια; Το να προσφέρει το σχολείο πνευματική καλλιέργεια είναι κάτι ακόμη πιο άπιαστο, είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας! Αλλά δεν ήταν μονάχα το γεγονός ότι εμείς ήμασταν αριθμοί, και αυτό δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα κτίριο. Οροφή, πάτωμα, παράθυρα, πλακάκια, κουφώματα, τοίχοι κ.τ.λ. … Οι άνθρωποι; Αυτό είναι που με προβληματίζει, ότι δεν θυμάμαι να έχω συναντήσει ανθρώπους, αλλά εγώ δε φταίω, εγώ αριθμός ήμουνα, πως μπορείς να περιμένεις από έναν αριθμό να προσέξει τον άνθρωπο!
Αλλά ο αριθμός είχε και στόχο! Ναι, βέβαια, είχε στόχο! Ο αριθμός είχε μάθει να έχει στόχο να μαζέψει και άλλους πολλούς αριθμούς, κυριολεκτικά αυτή τη φορά, να τους μαζέψει με τη θρησκευτική ευλάβεια που ο πλούσιος μαζεύει το χρήμα, και να πιστεύει βαθιά μέσα του πως αυτοί οι αριθμοί θα γινόντουσαν το μέσο που θα τον οδηγούσε κάποτε στην Ιθάκη. Μέχρι την στιγμή που θα συνειδητοποιούσε πως οι αριθμοί δεν έχουν φτερά και πως η Ιθάκη του είναι ακόμη μακριά, πολύ μακριά και πως από τον δρόμο που πήρε είναι ακόμη πιο ακατόρθωτο να την φτάσει. Τι; Προσωπικές ιδέες; Έκφραση; Τρίχες! Ένας καλός αριθμός πρέπει να μην έχει τίποτα από όλα αυτά, πρέπει εκ φύσεως να μην ενδιαφέρεται για τίποτα από όλα αυτά, πρέπει να μένει προσηλωμένος στον στόχο να μαζέψει πολλούς αριθμούς μέσα σε ένα τσουβάλι! Ο καλός αριθμός δε σκέφτεται δε νιώθει και δεν ψάχνει απολύτως τίποτα, ο καλός αριθμός είναι αντικείμενο, είναι προϊόν ενός κτιρίου με πολύ στενές αίθουσες. Το αντικείμενο-καλός αριθμός είναι ο ορισμός του καλού παιδιού, του καλού μαθητή, του καλού φοιτητή, του καλού στρατιώτη, του καλού πολίτη της χώρας, της καλής μητέρας, του καλού πατέρα, του καλού επαγγελματία. Το αντικείμενο δεν ενεργοποίησε ποτέ το μυαλό του στα σχολικά του χρόνια, γιατί πολύ απλά δε στάθηκε τόσο τυχερός ώστε να δεχτεί κάποιο τέτοιο ερέθισμα, όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί στόχος του σχολείου φυσικά και δεν είναι να μεταδίδει τέτοιου είδους ερεθίσματα.
Όσοι συνειδητοποίησαν νωρίς πως δεν ήταν αντικείμενα, ούτε αριθμοί που χρειάζεται να κάνουν συλλογή άλλων αριθμών ένιωθαν ένα κόμπο γύρω από το λαιμό τους να τους πνίγει κάθε φορά που άκουγαν τους μεγάλους αριθμούς, τα μεγάλα αντικείμενα, τους καθηγητές τους δηλαδή να τους λένε κατά λέξη «Καλύτερα να γράψετε αυτά που σας δίνουμε σε αυτήν τη φωτοτυπία στην έκθεση σας, γιατί αν ο εξεταστής έχει αντίθετη άποψη από εσάς κινδυνεύετε να μην περάσετε στη σχολή που θέλετε». Ακόμη, ένιωθαν να τρελαίνονται με το ότι υπήρχαν γύρω περιπτώσεις που θεωρούνταν πρόβλημα επειδή με οποιοδήποτε τρόπο κατέστρεφαν την «αισθητική» της ομοιογένειας και έφταναν στο αποκορύφωμα του θυμού τους όταν άκουγαν τη συμμαθήτρια από το διπλανό θρανίο στο φροντιστήριο (μην ξεχνάμε πως το ελληνικό φροντιστήριο είναι πλέον θεσμός που αγκαλιάζει με ευλάβεια το ελληνικό σχολείο) να ξεστομίζει τη φράση «Ξέρετε… Πρέπει να παραδεχτώ πως σιχαίνομαι τα άτομα με ειδικές ανάγκες», αφού τόσο αλτρουϊσμό κατάφερε να της μεταδώσει το ελληνικό σχολείο, ξέρετε, εκείνος ο χώρος που ήταν πάντα απλώς ένα κτίριο με όλα εκείνα τα απολύτως απαραίτητα, οροφή, πάτωμα, τοίχους κ.λπ.
Στο τέλος της ταινίας “The Dead Poets' Society” ένας από τους μαθητές εκείνου του σχολείου αυτοκτονεί, μια και ο πατέρας του τον αναγκάζει να αφήσει ό,τι αγαπάει, τον μοναδικό τρόπο που έχει να εκφραστεί, το θέατρο, για να γίνει γιατρός. Ο καθηγητής που έμαθε σε εκείνα τα παιδιά να κοιτάζουν τον κόσμο με άλλα μάτια διώχνεται από το σχολείο, σαν υπεύθυνος για την αυτοκτονία του μικρού εξαιτίας των «ανορθόδοξων» μεθόδων διδασκαλίας που χρησιμοποιούσε. Όλοι οι μικροί αναγκάστηκαν να υπογράψουν ένα χαρτί που φωτογράφιζε τον καθηγητή τους ως ένοχο.
Πιστεύω πως η πραγματικότητα είναι χειρότερη και από τα σενάρια των κινηματογραφικών ταινιών. Στην πραγματικότητα είναι σχεδόν μηδαμινές οι πιθανότητες να βρεθεί κάποιος που να προτρέψει μερικά 17χρονα να δουν τον κόσμο μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα και ας είναι μετά να διωχθεί! Η πραγματικότητα είναι γεμάτη βαθμοθηρία και πανελλήνιες, για τις οποίες ακούς από τα 6 σου και νομίζεις πως είναι ο μεγαλύτερός σκοπός στην ζωή σου, αλλά ακόμη και αν δεν το νομίζεις τι νομίζεις ότι ξέρεις; Μικρά 17χρονα, ξυπνήστε μόνα σας!

Photobucket

Δεν υπάρχουν σχόλια: